76% van de Belgische werkgevers ondervindt moeilijkheden om hun vacatures in te vullen terwijl ze verwachten het wervingstempo in het 3e kwartaal van 2022 te vertragen

 Op een arbeidsmarkt in volle verandering, zijn de IT- en digitale profielen intussen het meest gegeerd

Volgens de ManpowerGroup Barometer, zou de activiteit op de arbeidsmarkt in het 3e kwartaal van 2022 groot moeten blijven. Volgens de enquête, waarbij in april 520 werkgevers ⁽¹⁾ werden bevraagd, zijn 4 werkgevers op de 10 (41%) van plan hun personeelsbestand tegen eind juni 2022 uit te breiden, terwijl 16% van plan is hun personeelsbestaan in te krimpen. 39% van de bevraagde werkgevers verwacht geen verandering. Na correctie van de seizoenvariaties bereikt de Nettotewerkstellingsprognose ⁽²⁾ – of het verschil tussen het percentage werkgevers dat aanwervingen plant en het percentage werkgevers dat ontslagen voorziet – de zeer positieve waarde van +25%. Dat is een daling van 9 punten ten opzichte van het vorige kwartaal, maar een stijging van 11 punten in vergelijking met het 3e kwartaal van 2021. Naar aanleiding van deze editie heeft ManpowerGroup ook zijn jaarlijkse enquête met betrekking tot het tekort aan talent uitgevoerd. Meer dan drie Belgische werkgevers op vier (76%) ondervinden moeilijkheden om hun vacatures in te vullen, waarbij één op de vijf zegt grote moeite te hebben om de juiste profielen te vinden.  Dit is een daling met 7 punten ten opzichte van vorig jaar.

“In een context van grotere onzekerheid en kostendruk verwachten de Belgische werkgevers om het aanwervingstempo in het volgende kwartaal te vertragen, zelfs al blijven ze in de drie gewesten van het land en in alle 10 bevraagde sectoren zeer gunstige aanwervingsintenties melden,” zo luidt de uitleg van Sébastien Delfosse, Managing Director van ManpowerGroup BeLux. “Aangezien de versnelling van de veranderingen op de arbeidsmarkt –  demografie en pensionering van boomers, druk op vaardigheden ten gevolge van de digitalisering, evolutie van de verwachtingen van de werknemers in de post-covid wereld en nieuwe uitdagingen voor de organisaties – staan de werkgevers wereldwijd voor een ongeziene talentencrisis. Met drie op de vier werkgevers die door deze crisis worden getroffen, zit België op hetzelfde niveau als het wereldwijde gemiddelde. De diagnose van het tekort aan talent werd lang geleden al gesteld, maar vandaag is er een echte urgentie! Alle actoren op de arbeidsmarkt moeten zich mobiliseren en hun actieplan opstellen ter verbetering van het talentenbeheer, zowel op korte als op lange termijn, om de kloof tussen vraag en aanbod van vaardigheden te verkleinen en op die manier een duurzamere arbeidsmarkt te creëren.“

Jobcreaties en aanwervingsmoeilijkheden in de drie gewesten 

Ondanks een daling van de prognoses, melden de werkgevers in de drie gewesten van het land nog steeds zeer optimistische aanwervingsintenties: +33% in Wallonië, +25% in Vlaanderen en +19% in Brussel.

Tegelijk blijven de werkgevers in de drie gewesten moeite hebben met het invullen van hun vacatures: 77% heeft te kampen met een tekort aan talent in Brussel, 75% in Vlaanderen (waarvan 23% zegt ‘grote aanwervingsmoeilijkheden’ te ondervinden) en 74% in Wallonië. “Elk gewest staat voor specifieke problemen, maar in alle gewesten moet de activiteitsgraad omhoog, de mobiliteit worden verbeterd en moeten werkzoekenden geactiveerd worden in de knelpuntberoepen”, voegt Sébastien Delfosse eraan toe.

Sterke vraag vanuit de IT-sectoren en naar digitale functies

De werkgevers van de 10 bevraagde sectoren verwachten om tegen eind september nieuwe banen te creëren, zelfs al melden ze dalende tewerkstellingsvooruitzichten in negen van die sectoren ten opzichte van het vorige kwartaal. De werkgevers in de sector ‘IT, Technologie, Telecommunicatie, Communicatie & Media’ (+47%) en de sector ‘Groot- en detailhandel / Supply Chain & Logistiek’ (+35%) zijn het meest optimistisch. De tewerkstellingsvooruitzichten zijn ook zeer positief in de sector ‘Openbare diensten, gezondheidszorg, onderwijs en maatschappelijke dienstverlening’ (+25%) en in de sector ‘Financiën, banken, verzekering en vastgoed’ (+24%), evenals in de sector Horeca, cultuur en vrije tijd (+23%), wat een bemoedigend teken is.

Geen enkele sector blijft gespaard van een tekort aan talent. Op een arbeidsmarkt in volle verandering, zijn de IT- en digitale profielen intussen het meest gegeerd. Niet alleen heeft 86% van de bevraagde werkgevers in deze sector inderdaad moeite om personeel te werven, ook zijn de digitale functies volgens alle werkgevers in alle sectoren de profielen die het moeilijkst te vinden zijn. De aanwervingsmoeilijkheden doen zich sterk gevoelen in de sector ‘Groot- en detailhandel / Supply Chain & Logistiek’ (81%), terwijl de sector ‘Andere diensten aan bedrijven’ (81%) een beroep doet op specialisten op alle gebieden, of het nu om juridische, technische, wetenschappelijke of administratieve domeinen gaat. Er is eveneens een tekort aan talent in de sector ‘Openbare diensten, gezondheidszorg, onderwijs en maatschappelijke dienstverlening’ (+75%) en de sector ‘Horeca / Cultuur & Vrije tijd’ (+73%), die in het zog van de covidpandemie moeite heeft om zijn personeelsbestand weer op te bouwen. De sectoren Bouw (73%) en Maakindustrie (72%) blijven kampen met een structureel tekort aan gekwalificeerde arbeidskrachten, terwijl de sector ‘Financiën, banken, verzekering en vastgoed’ (69%) ook moeite heeft om talent aan te trekken.

In het licht van deze bevinding beveelt Sébastien Delfosse aan om “de aantrekkelijkheid en de kwaliteit van alle opleidingen te verbeteren”, terwijl op bedrijfsniveau de nadruk moet worden gelegd op “het aan zich binden van het personeel en het voeren van een geïndividualiseerd HR-beleid dat rekening houdt met de nieuwe verwachtingen van de werknemers”.

De aanwervingsmoeilijkheden worden groter naarmate het bedrijf groter is

Volgens de enquête van ManpowerGroup zijn de aanwervingsintenties voor het volgende kwartaal positief in de vier bedrijfssegmenten. Hoewel alle ondernemingen te kampen hebben met een tekort aan arbeidskrachten, kan worden vastgesteld dat de aanwervingsmoeilijkheden toenemen naarmate het bedrijf groter is: + 69% voor micro-ondernemingen (< 10 werknemers), +73% voor kleine ondernemingen (10-49 werknemers), +78% voor middelgrote ondernemingen (50-249 werknemers) en +79% voor grote ondernemingen (≥ 250 werknemers).

Soft skills in de post-covid wereld: autonomie en verantwoordelijkheid

Terwijl werkgevers het moeilijk hebben om personeel te vinden door een gebrek aan beschikbare vaardigheden (hard skills), laten de aanwervingsproblemen zich ook voelen op het niveau van de persoonlijke kwaliteiten, met een nieuwe trend die zich lijkt af te tekenen. Sébastien Delfosse: “Uit onze enquête blijkt een evolutie van de soft skills waar men naar op zoek is. In de post-covid wereld hebben werkgevers het moeilijk om werknemers te vinden die blijk geven van autonomie en verantwoordelijkheid. Het zijn essentiële kwaliteiten om zich te ontwikkelen in een arbeidswereld die hybride organisatievormen bevordert.” Concreet is dit de top 5 van de soft skills waarnaar werkgevers in België het meest op zoek zijn (in volgorde): verantwoordelijkheid/discipline, initiatief, probleemoplossing, veerkracht/aanpassingsvermogen, leergierigheid/ nieuwsgierigheid. De soft skills met betrekking tot samenwerking en sociaal leven blijven belangrijk maar komen pas op de achtste en negende plaats.

Positieve tewerkstellingsvooruitzichten in 39 van de 40 onderzochte landen en gebieden 

De tewerkstellingsvooruitzichten voor het derde kwartaal van 2022 zijn positief in 39 van de 40 onderzochte landen en gebieden, waarbij alleen Griekenland een negatieve prognose meldt. Met +25% ligt de Nettotewerkstellingsprognose van België onder het wereldgemiddelde (+33%) en op hetzelfde niveau als het EMEA-gemiddelde (+25%).  Wat het tekort aan talent betreft, zit België met 76% op hetzelfde niveau als het wereldwijde gemiddelde (75%).

De resultaten van de volgende ManpowerGroup Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten worden verspreid op 13 september 2022 (4e kwartaal 2022).

(1) De enquête van ManpowerGroup werd gevoerd in april 2022.

(2) De Nettotewerkstellingsprognose wordt berekend door van het percentage werkgevers dat een toename van de totale tewerkstelling verwacht, het percentage af te trekken van de werkgevers die voor het volgende kwartaal een afname van de tewerkstelling in hun onderneming verwachten. Het gaat hierbij dus om het netto saldo van de tewerkstellingsprognoses, dat zowel positief als negatief kan zijn. De opmerkingen zijn gebaseerd op de seizoengecorrigeerde gegevens, wanneer deze beschikbaar zijn. De gecorrigeerde gegevens van de seizoenvariaties zijn niet beschikbaar voor Kroatië.

Verslag ManpowerGroup Jobbarometer Q3/2022 – Enquête Tekort aan Talent