Belgische werkgevers bereiden zich voor op een geleidelijke herneming van de aanwervingen in het 1e kwartaal van 2021

Slechts 27% van de door ManpowerGroup bevraagde werkgevers verwacht dat de arbeidsmarkt binnen de 12 maanden volledig zal herstellen, terwijl dat percentage in het vorige kwartaal nog 58% en in het begin van de crisis in het 2e kwartaal van 2020 nog 72% bedroeg.

Volgens de ManpowerGroup Barometer die vandaag is gepubliceerd, zou de situatie op de arbeidsmarkt in de loop van het 1e kwartaal van 2021 moeten verbeteren, ook al blijft de Covid-19-pandemie wegen op de beslissingen van de werkgevers. Van de 406 Belgische werkgevers die eind oktober werden bevraagd, overweegt 13% hun personeelsbestand tegen eind maart 2021 uit te breiden, terwijl 7% het aantal werknemers plant te verminderen. 73% van de bevraagde werkgevers verwacht geen verandering. Na correctie van de seizoenvariaties bereikt de Nettotewerkstellingsprognose^(*) – of het verschil tussen het percentage werkgevers dat aanwervingen plant en het percentage werkgevers dat ontslagen voorziet – de positieve waarde van +6%. Dat is een stijging van 5 procentpunten ten opzichte van het vorige kwartaal, maar dat is nog steeds 6 procentpunten lager dan de waarde van het 4e kwartaal van 2019.

 “Een meerderheid van de bevraagde werkgevers in België en Europa meldt positieve wervingsintenties voor het volgende kwartaal en een positief saldo inzake jobcreatie ten opzichte van het vorige kwartaal. Als deze vooruitzichten worden bevestigd, zien we tastbare tekenen van     herstel“, zo luidt de uitleg van Philippe Lacroix, Managing Director van ManpowerGroup BeLux. “De resultaten van de enquête wijzen op een contrasterende situatie, afhankelijk van de sector, met enerzijds een sterke vraag naar arbeidskrachten in de logistiek of bij technologische bedrijven en anderzijds een nog steeds zeer zorgwekkende situatie in de horeca of de reissector. Het beheer van de competenties moet in 2021 de hoogste prioriteit op de arbeidsmarkt zijn om de overgang van de ene naar de andere sector te vergemakkelijken en de inzetbaarheid van de individuele werknemers te verhogen in een context die onzeker zal blijven. Uit onze enquête blijkt ook dat de werkgevers ervan overtuigd zijn dat de crisis langer zal duren: slechts 27% van de bevraagde werkgevers verwacht een normaal herstel binnen de 12 maanden, terwijl dat percentage in het vorige kwartaal nog 58% en in het begin van de crisis 72% bedroeg.”

Positieve tewerkstellingsvooruitzichten in de 3 gewesten

Deze opleving wordt ook waargenomen op gewestelijk niveau met opnieuw positieve wervingsintenties in de drie gewesten van het land: de Nettotewerkstellingsprognose bereikt een bemoedigende +8% in Wallonië, een gematigde +5% in Vlaanderen en een voorzichtige +2% in Brussel. Ten opzichte van het 4e kwartaal van 2020 is dat een stijging van respectievelijk 6 en 5 procentpunten in Vlaanderen en Wallonië, maar een daling van 5 procentpunten in Brussel.

Prognoses verschillen fors van sector tot sector

In zeven van de acht bevraagde sectoren zijn de tewerkstellingsvooruitzichten positief en in alle sectoren hebben werkgevers meer vertrouwen ten opzichte van het vorige kwartaal. De werkgevers in de sectoren Openbare diensten, gezondheidszorg, onderwijs en maatschappelijke dienstverlening (+13%) en Transport en logistiek (+12%) bereiden zich voor op de sterkste wervingsactiviteit. 28% van de bevraagde werkgevers in de sector Transport en logistiek is van plan hun loonmassa tegen eind maart 2021 te verhogen. De wervingsintenties zijn ook bemoedigend in de Bouwsector (+9%), die nog steeds te kampen heeft met een wederkerend tekort aan arbeidskrachten. Elders zijn de werkgevers voorzichtig optimistisch met positieve vooruitzichten in de sector ‘Overige productie’ – Landbouw & visserij, Elektriciteit, gas & water, Extractieve industrieën – (+6%), en de sectoren Groot- en detailhandel (+5%), Maakindustrie (+4%), en Financiën, verzekering, vastgoed en diensten (+3%). In de horecasector blijft de Nettotewerkstellingsprognose voor het derde achtereenvolgende kwartaal fors negatief (-17%). In deze sector is één op vier werkgevers van plan zijn personeelsbestand in de loop van het eerste kwartaal van 2021 te verkleinen.

Hervatting van de wervingsactiviteit in de grote en middelgrote bedrijven

Volgens de enquête van ManpowerGroup tonen de werkgevers in de grote ondernemingen (≥ 250 werknemers) en middelgrote ondernemingen (50-249 werknemers) het meeste vertrouwen in het herstel van hun wervingsactiviteit. Zij melden een Nettotewerkstellingsprognose van respectievelijk +12% en +9%. De kleine ondernemingen (10-49 werknemers) en de micro-ondernemingen (< 10 werknemers) zijn een pak voorzichtiger wat de tewerkstellingsvooruitzichten betreft. In beide segmenten bedraagt de Nettotewerkstellingsprognose +3%.

Pessimisme over het einde van de crisis

De bevraagde werkgevers gaan ervan uit dat de crisis langer zal duren: slechts 27% van de bevraagde werkgeversin België (tegenover 34% op Europees niveau) verwacht dat ze binnen de 12 komende maanden aan hetzelfde tempo zullen aanwerven dan vóór de coronacrisis, terwijl dat percentage in het vorige kwartaal 58% en in het begin van de crisis – in het 2e kwartaal van 2020 – 72% bedroeg. In concreto verwacht 12% van de bevraagde werkgevers een terugkeer naar een normale situatie binnen de 3 maanden, denkt 15% dat het tussen de 3 en de 12 maanden zal duren, denkt 15% dat het langer dan een jaar zal duren, denkt 48% dat het nooit zal gebeuren en heeft 10% zich niet uitgesproken.

Dit groeiende besef van een langer durende crisis wordt waargenomen in de drie gewesten: 4 op 10 werkgevers verwachten de terugkeer naar een normale situatie in Vlaanderen binnen het jaar (38%, een daling van 14%), 1 op 5 in Brussel (20%, een spectaculaire daling van 40 procentpunten) en iets meer dan 1 op 10 in Wallonië (13%, een daling van 56 procentpunten).

“De aankondiging dat er een vaccin tegen COVID-19 op komst is, kwam er nadat onze enquête was afgerond. We zouden kunnen verwachten dat de werkgevers iets minder pessimistisch zijn over de duur van deze crisis, ook al zullen de gevolgen ervan nog lang voelbaar zijn, zowel op economisch als op sociaal vlak”, legt Philippe Lacroix uit.

 De tewerkstellingsvooruitzichten zijn positief in 19 van de 26 bevraagde landen in de EMEA-regio

Voor het 1e kwartaal van 2021 zijn de tewerkstellingsvooruitzichten in 19 van de 26 bevraagde landen in de EMEA-regio (Europa, Midden-Oosten, Afrika) positief, terwijl ze in vijf landen negatief en in twee andere landen onveranderd blijven. In 18 van de 26 landen is het vertrouwen van de 13.500 bevraagde werkgevers in de regio gegroeid in vergelijking met het vorige kwartaal, maar ligt dat vertrouwen in 24 landen nog steeds veel lager ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

De werkgevers bereiden zich voor op een hervatting van de wervingsactiviteit in Duitsland (+8%, een stijging van 5 procentpunten ten opzichte van het vorige kwartaal), terwijl de wervingsintenties gematigder blijven in Nederland (+4%, stijging van 6 procentpunten) en in Italië (+3%, stijging van 3 procentpunten). In Frankrijk voorspellen de werkgevers dat er niet aangeworven zal worden (0%, daling van 4 procentpunten), terwijl de tewerkstellingsvooruitzichten negatief blijven in Spanje (-1%, stijging van 3 procentpunten), Zwitserland (-4%, daling van 5 procentpunten) en het Verenigd Koninkrijk (-6%, stijging van 2 procentpunten maar voor het derde opeenvolgende kwartaal een negatieve prognose).

Wereldwijd zijn de tewerkstellingsvooruitzichten in 34 van de 43 bevraagde landen en gebieden positief, met name in de Verenigde Staten (Nettotewerkstellingsprognose van +17%, een stijging van 3 procentpunten ten opzichte van het vorige kwartaal), Brazilië (+10%, een spectaculaire stijging van 13 procentpunten), Japan (+6%, een daling van 3 procentpunten), China (+5%, status quo), India (+5%, een stijging van 2 procentpunten), terwijl ze negatief blijven in Hongkong (-2%, een status quo) en Panama (-7%, de laagste Nettotewerkstellingsprognose van alle 43 bevraagde landen en gebieden).

De resultaten van de volgende ManpowerGroup Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten worden verspreid op 9 maart 2021 (tweede kwartaal 2021)

(*) Het cijfer van de Nettotewerkstellingsprognose wordt verkregen door het percentage te nemen van de werkgevers die verwachten dat de totale werkgelegenheid zal stijgen en daarvan het percentage af te trekken van de werkgevers die het volgende kwartaal een daling verwachten van de werkgelegenheid in hun onderneming. Het gaat hier dus om een nettosaldo van tewerkstellingsvooruitzichten dat zowel positief als negatief kan zijn. De commentaren zijn gebaseerd op de gegevens na uitzuivering van de seizoenvariaties, in de mate waarin die beschikbaar zijn. De gecorrigeerde gegevens van de seizoensvariaties zijn niet beschikbaar voor Kroatië en Portugal.

Voorstelling van de Barometer

De ManpowerGroup Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten (ManpowerGroup Employment Outlook Survey – MEOS) voor het 1e kwartaal van 2021 is tussen 14 en 27 october 2020 uitgevoerd bij een representatieve steekproef van meer dan 37.500 werkgevers (waarvan 406 in België) uit de openbare sector en de privésector in 43 landen en gebieden. Het doel is de rekruteringsplannen van bedrijven voor het volgende kwartaal te vergelijken met het vorige kwartaal. Alle respondenten hebben op dezelfde vraag geantwoord: “Hoe zal de totale werkgelegenheid in uw onderneming zich het komende kwartaal – dus tot het einde van maart 2021 – ontwikkelen in vergelijking met het huidige kwartaal?” Het is het enige onderzoek dat op dergelijke schaal de tewerkstellingsverwachtingen peilt. De enquête is uniek door haar omvang, doel, duur en inhoud. De ManpowerGroup Barometer loopt al meer dan 50 jaar. Het is een van de meest betrouwbare onderzoeken voor de meting van de tewerkstellingsgraad en geldt als een erkende economische indicator.

Rapport  ManpowerGroup Barometer Q1/21

Infografiek ManpowerGroup Barometer Q1/2021