Zijn Belgische werknemers eerder ‘kampeerders’ dan ‘klimmers’?

• Een rapport van Right Management en een studie van de KU Leuven belichten de risico’s van loopbaaninertie en de uitdagingen van professionele mobiliteit, zowel intern als extern.

• Hoewel 77% van de Belgische werknemers van plan is bij hun huidige werkgever te blijven, heeft slechts 19% de afgelopen vijf jaar van rol intern veranderd. Dit gebrek aan mobiliteit vormt een groeiende zorg voor innovatie en wendbaarheid.

Terwijl organisaties zich aanpassen aan een voortdurend veranderend werklandschap, zijn HR-verantwoordelijken bij uitstek geplaatst om een cruciale uitdaging aan te gaan: het afstemmen van de ambities van werknemers op de behoeften van de organisatie om zo echte impact te genereren.

Om de perspectieven van leiders, HR-professionals en werknemers beter te begrijpen, heeft Right Management – de specialist in outplacement en loopbaanbegeleiding binnen ManpowerGroup – meer dan 4.000 werknemers in acht Europese landen inclusief België bevraagd. De bevindingen zijn samengebracht in het rapport ‘From Stagnation to Agility⁽¹⁾.

Belgische werknemers tonen een sterke loyaliteit: 77% van hen is van plan bij hun huidige werkgever te blijven in de nabije toekomst. Toch blijft interne mobiliteit beperkt. Slechts 19% van de respondenten (18% op Europees niveau) geeft aan de afgelopen vijf jaar van rol te zijn veranderd, en opvallend genoeg overweegt slechts één op vijf Belgische werknemer een functiewissel in de komende twee jaar. Vlakke organisatiestructuren en veranderende prioriteiten bij werknemers maken traditionele loopbaanontwikkeling minder transparant. Dit leidt tot een mismatch tussen beschikbare vaardigheden en talentbehoeften — een tikkende tijdbom voor groei en productiviteit binnen organisaties.

Geert Volders, Director bij Right Management, ziet deze trend ook in België:
“Hoewel de cijfers over loyaliteit geruststellend zijn, wijzen ze op een zorgwekkend gebrek aan interne mobiliteit in België maar ook in gans Europa. Dit vormt een uitdaging voor bedrijven op het vlak van innovatie, competentieontwikkeling en duurzame talentontwikkeling. Volgens onze enquête wordt interne mobiliteit nog onvoldoende als prioriteit beschouwd door HR-afdelingen, die zich eerder richten op talentbehoud, employer branding en attraction of talent. Maar ook de organisatiecultuur en de managers zijn vaak een blokkerende factor voor doelgerichte interne mobiliteit. Maar in een wereld die voortdurend verandert, ondermijnt dit gebrek  aan mobiliteit de wendbaarheid van organisaties en het dynamisme van hun menselijk kapitaal.”

Zijn werknemers eerder ‘kampeerders’ dan ‘klimmers’?

Het rapport van Right Management durft de vraag te stellen: zijn werknemers ‘kampeerders’, gehecht aan de status quo, gericht op welzijn en een evenwicht tussen werk en privé — eerder dan ‘klimmers’, die actief werken aan hun competentieontwikkeling en loopbaan?

Het antwoord is genuanceerd. Mentale gezondheid is duidelijk een groeiende zorg. Werknemers ervaren een ongekende mate van werkdruk en burnout. Volgens ManpowerGroup ervaart 49% van de werknemers wereldwijd dagelijkse stress, terwijl PwC meldt dat 45% een significante toename van hun werkbelasting ziet.

Andere factoren versterken dit gevoel van berusting en gebrek aan ambitie. Vooral de kloof tussen de waargenomen kansen door werknemers en de realiteit van HR-beleid speelt een rol. Volgens de laatste Talent Barometer van ManpowerGroup gelooft een derde van de werknemers niet dat er echte doorgroeimogelijkheden of interne mobiliteit bestaan. Leidinggevenden overschatten deze mogelijkheden, wat leidt tot slecht afgestemde investeringen in talentontwikkeling.

De risico’s van loopbaaninactie volgens een recente KU Leuven-studie

Een recente studie⁽²⁾ van het Onderzoeksdepartement Work and Organisation Studies van de KU Leuven bevestigt de bevindingen van Right Management en analyseert de oorzaken van loopbaanstagnatie nog dieper. De studie, gericht op het al dan niet realiseren van loopbaantransities bij aanvragers van de Vlaamse loopbaancheque via VDAB, toont aan dat loopbaaninertie ernstige gevolgen kan hebben — zowel voor werknemers als voor organisaties.

Prof.  Dr. Marijke Verbruggen, KU Leuven: “Werknemers die niet tevreden zijn in hun job houden vaak geen rekening met het risico op spijt wanneer ze afzien van een promotie of een carrièreswitch. Die spijt op lange termijn kan leiden tot stress, gezondheidsproblemen gerelateerd aan angst, een daling van de werktevredenheid en verminderde prestaties. Daarnaast veroorzaakt loopbaaninertie ook angst en onzekerheid. Carrièremoves zijn moeilijk te nemen beslissingen, omdat de uitkomst onzeker is. De inspanningen en kosten op korte termijn zijn vaak tastbaarder dan de verwachte voordelen op lange termijn. Bovendien is het cognitief belastend om alle opties af te wegen, wat actie ontmoedigt.” 

Loopbaanbegeleiding: een cruciale uitdaging voor organisaties

In dit kader benadrukken Marijke Verbruggen en Geert Volders dat het opzetten van een degelijk loopbaanbeleid, dat inzet op competentieontwikkeling en mobiliteit  en  op een stimulerende rol bij leidinggevenden  — essentieel is voor de toekomst van organisaties.
De uitdaging is duidelijk: bedrijven die loopbaan- en talentontwikkeling niet centraal stellen, riskeren hun beste mensen te verliezen en achterop te raken in een snel evoluerende markt.

(1) From Stagnation to Agility: Driving workforce transformation in a flatter world– Right Management, 2025

(2) Actie in je loopbaan! Een studie rond het al dan niet realiseren van loopbaantransities bij aanvragers van de Vlaamse loopbaancheque – Paulien D’Huyvetter (PhD Student) en Prof. Dr. Marijke Verbruggen, Faculty of Economics and Business, Department of Work and Organisation Studies, KU Leuven, 2023

Report : From Stagnation to Agility

*********

Actie in je loopbaan! Een studie rond het al dan niet realiseren van loopbaantransities bij aanvragers van de Vlaamse loopbaancheque 

Paulien D’Huyvetter (PhD Student) en Prof. Dr. Marijke Verbruggen, Faculty of Economics and Business, Department of Work and Organisation Studies, KU Leuven, 2023

INFOGRAFIEK (KU Leuven)

 “Heel wat mensen verlangen ernaar om iets te veranderen in hun loopbaan, maar slagen er niet in om genoeg actie te ondernemen om dit te realiseren. Dit fenomeen heet “loopbaaninactie”. Deze infografiek geeft weer wat loopbaaninactie is en wat de gevolgen kunnen zijn, gebaseerd op de theorie van loopbaaninactie die Verbruggen en De Vos in 2020 ontwikkelden”.

 Verbruggen, M., & De Vos, A. (2020). When people don’t realize their career desires: Toward a theory of career inaction. Academy of Management Review, 45(2), 376-394.