Werkgevers plannen hun personeelsbestand uit te breiden of te behouden omwille van de digitalisering

Gaan robots aan de haal met de jobs van de mens? Dat is de vraag die sinds een tiental jaar over ieders lippen gaat. In de praktijk lijkt het omgekeerde echter te gebeuren. Dit wordt aangetoond door de derde editie van het onderzoek dat wordt gevoerd door ManpowerGroup over de impact van de digitalisering op de werkgelegenheid. Nooit eerder planden zoveel werkgevers (93% tegenover 91% vorig jaar) een uitbreiding of een behoud van hun personeelsbestand omwille van de digitalisering van bepaalde taken. De prioriteit op de arbeidsmarkt vandaag is de impact van de digitale transformatie op de competenties te ruggensteunen.

 Automatisering zorgt voor jobcreatie

ManpowerGroup heeft voor zijn enquête 19.000 werkgevers in 44 landen bevraagd. In België, en in de rest van de wereld, stellen werkgevers voor het tweede jaar op rij hetzelfde vast. Digitalisering is geen synoniem van jobverlies. 15% van de Belgische werkgevers plant hun personeelsbestand uit te breiden omwille van de digitalisering, terwijl slechts 5% een inkrimping van het personeelsbestand voorziet. 93% van de Belgische werkgevers (87% wereldwijd) plant hun personeelsbestand te behouden of uit te breiden omwille van de automatisering. Dat is een relatief stabiel cijfer vergeleken met vorig jaar (91%). In slechts 6 landen (voornamelijk in Oost-Europa) heerst er meer pessimisme over de integratie van robots op de werkvloer, terwijl twee derde van de bevraagde werkgevers in de EMEA-regio (Europa, Midden-Oosten, Afrika) van mening is dat de digitalisering binnen de twee jaar geen invloed zal hebben op de omvang van hun personeelsbestand.

Populaire jobs en bedreigde jobs

Door de opkomst van de automatisering is het soort competenties dat bedrijven nodig hebben aan het veranderen. Het tempo waarin dit verandert, varieert echter aanzienlijk naargelang de beroepen. Net als vorig jaar zijn de IT-profielen niet verrassend de grote winnaars van de digitalisering met een vraag naar expertise die in sneltempo groeit: 16% van de Belgische bedrijven is van plan IT-specialisten aan te werven, drie keer meer dan de bedrijven die hun personeelsbestand in dit domein plannen af te bouwen. Ondertussen worden technologie-experts schaars en is er een groeiende kloof tussen de opleidingsniveaus – en de ervaring die werkgevers van kandidaten eisen – en de realiteit op de markt, of het nu gaat om ontwikkelaars, infrastructuur-specialisten of expertprofielen op het vlak van beveiliging. Er wordt ook een sterke groei verwacht in de jobs die rechtstreeks contact met klanten impliceren (netto saldo stijgt met 8%), voornamelijk als gevolg van de ontwikkeling van de e-commerce en de virtualisatie van zakelijke contacten. Eén bevraagd bedrijf op tien is van plan jobs te creëren om de ervaring van zijn klanten te verbeteren. Ook de Maakindustrie anticipeert op veranderingen: 9% van de werkgevers zegt op korte termijn meer werknemers in dienst te zullen nemen, terwijl 6% van plan is hun loonmassa te verminderen: een overhellende werkgelegenheidsbalans die gekenmerkt wordt door een echte skills revolution in de sector.

Omgekeerd verliezen de administratieve beroepen terrein (netto saldo -15%): bijna een op de vijf Belgische werkgevers is van plan in de komende twee jaar jobs in dit domein te schrappen. De automatisering zou moeten blijven leiden tot banenverlies in boekhouding en financiën (saldo -11%) en tot een stagnatie in de HR-sector (saldo 0%).

Robots hebben mensen nodig

“Zich voortdurend afvragen of robots ons werk zullen overnemen, doet ons afwijken van het echte debat“, zegt Philippe Lacroix, Managing Director van ManpowerGroup BeLux. “Het is zeker zo dat steeds meer machines de rangen van de bedrijven komen vervoegen, maar dat verhindert hen niet om verder jobs te creëren. De arbeidsmarkt is ingrijpend aan het veranderen en de bedrijven moeten middelen inzetten om de competenties van hun werknemers te versterken zodat ze voorbereid zijn voor opkomende functies die complementair zijn met de functies die door machines worden ingevuld. Ja, robots hebben mensen nodig … maar deze laatste moeten de nodige competenties hebben om er een team mee te vormen.”

Soft Skills worden prioritair

De menselijke kwaliteiten zijn prioritair… ook al zijn de technische competenties een onmisbaar paspoort om toegang te krijgen tot de arbeidsmarkt. Technonologische en digitale competenties worden in toenemende mate gezocht in alle vakgebieden, maar het zijn de menselijke kwaliteiten die door werkgevers meer gewaardeerd worden dan vroeger het geval was, omdat automatisering de norm wordt en machines efficiënter worden bij het uitvoeren van routinetaken. En terwijl 39% van de Belgische bedrijven moeite heeft om hun werknemers op te leiden voor de meest gevraagde technische competenties, vindt 45% het nog moeilijker om hen de menselijke kwaliteiten te laten aanmeten die ze nodig hebben, zoals zin voor analyse en communicatie. Vandaag behoort de toekomst toe aan de kandidaten die blijk geven van bovengemiddelde cognitieve competenties, creativiteit, vermogen om complexe informatie te verwerken en aan te wenden, en die zich tegelijk ook kunnen aanpassen en vlot zijn in de omgang. Volgens het Wereld Economisch Forum zal de vraag naar zowel sociale als emotionele menselijke kwaliteiten tegen 2030, in alle sectoren, toenemen met 26% in de Verenigde Staten en met 22% in Europa.

“Alle studies benadrukken het belang van soft skills, maar het is niet minder waar dat technische competenties een essentieel paspoort zijn om toegang te krijgen tot een job“, zegt Philippe Lacroix.

7 tips om mens en machine te laten samenwerken

Aangezien digitalisering en automatisering de norm worden in de bedrijven, moet het beleid inzake HR-management evolueren. Met wervingsmoeilijkheden die overal ter wereld recordniveaus bereiken en werkgevers die bepaalde taken willen automatiseren en jobs willen creëren, is het niet langer alleen een kwestie van talenten vinden: ze moeten gevormd worden. In zijn rapport ‘Humans wanted : The Robots need you’ formuleert ManpowerGroup zeven tips om mens en machine te laten samenwerken. Met continue training en de ontwikkeling van competenties als rode draad. Meer dan 9 van de 10 Belgische werkgevers hebben verklaard tegen 2020 de competenties van hun personeel te willen aanscherpen om de digitalisering het hoofd te bieden.

Over de enquête

ManpowerGroup gaf Infocorp de opdracht een kwantitatief onderzoek te doen in 2018 Dit onderzoek vond plaats onder 19.718 werkgevers, actief in zes economische sectoren [bedrijfstakken] in 44 landen (waaronder België). De data-analyse werd uitgevoerd door Reputation Leaders.

We ondervroegen hen over:
* De impact die zij de komende twee jaar verwachten van automatisering op het personeelsbestand
* De functies in hun organisaties die het meest door automatisering geraakt worden
* hun talentstrategie

Raadpleeg onze white paper